Giật kinh phong là gì?

Giật kinh phong hay động kinh là gì?

Giật kinh phong hay động kinh là một căn bệnh mãn tính mà biểu hiện dễ nhận biết nhất chính là co giật toàn thân. Động kinh là bệnh mãn tính xuất hiện bởi cấu trúc não bị tổn thương, các tín hiệu truyền tải trong hệ thống thần kinh trung ương không ổn định, xung điện phát ra một cách đột ngột mà người bệnh khó có thể điều khiển được.

Những khi các tình trạng kia xuất hiện, xung điện phóng ra, động kinh hay các biểu hiện của bệnh sẽ khởi phát. Thông thường, nếu không sử dụng thuốc đúng cách, động kinh hay co giật sẽ tái phát nhiều lần mà không đo lường được.

Trên thực tế, co giật vì động kinh cũng rất dễ bị nhầm lẫn với các chứng co giật bởi các căn bệnh khác nên việc phân biệt là rất cần thiết nhằm giúp bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị đúng đắn nhất. Ngoài ra, người nhà bệnh nhân cũng nên biết cách phân biệt các tình trạng co giật khác nhau để biết cách xử lý giúp bệnh nhân đảm bảo an toàn tính mạng.

Cụ thể, co giật vì động kinh sẽ bị dễ nhầm lẫn với co giật do giảm chỉ số natri, kali, magie… trong cơ thể. Sốt cao ở trẻ em cũng gây co giật, hay rối loạn chuyển hóa, đột quỵ, ngộ độc thuốc, ngộ độc thức ăn… cũng tạo thành các cơn co giật.

Để xác định một cơn động kinh, người lên cơn co giật sẽ có các đặc điểm như:

- Tình trạng co giật xuất hiện đột ngột, chớp nhoáng và kéo dài từ 2 – 5 phút. Sau đó, bệnh nhân có các cơn lặp lại với biểu hiện tương tự.

- Trong quá trình lên cơn động kinh, nhất là co giật toàn thân, bệnh nhân mất ý thức, không còn khả năng ghi nhớ.

- Với các dấu hiệu động kinh dạng thức khác như vắng ý thức, co giật cơ… thông thường sẽ chỉ phát hiện được bằng cách đo điện não đồ, chụp MRI, xét nghiệm tế bào…

Phân loại bệnh động kinh và các dạng co giật khác

Xét theo nguyên nhân, động kinh sẽ gồm động kinh thứ phát và động kinh vô căn. Trong đó, động kinh thứ phát chỉ bệnh bắt nguồn từ một nguyên do cụ thể như chấn thương sọ não, u não, ung thư não, nhiễm khuẩn hệ thần kinh…

Còn động kinh vô căn thường bắt nguồn bởi gen, cấu trúc não dị thường bẩm sinh và không thể xác định được rõ vùng tổn thương dù dùng các phương pháp y học. Điều trị bệnh động kinh sẽ dựa vào nguyên nhân, có thể là sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật.

Bên cạnh đó, phương pháp điều trị còn dựa vào biểu hiện và dạng động kinh như thế nào. Cụ thể, động kinh hay giật kinh phong có hai dạng là động kinh cục bộ và động kinh toàn thể. Tùy thuộc vào nhóm, biểu hiện động kinh sẽ rất khác biệt.

Động kinh cục bộ

Động kinh cục bộ là tình trạng các dấu hiệu co giật xuất phát từ một vùng não, một bên báo cầu não nhỏ bị tổn thương. Các biểu hiện khi khởi phát cũng ở mức độ nhẹ, vùng ảnh hưởng hẹp chỉ ở các đầu ngón tay, ngón chân, tay hay chân, mắt, môi… Động kinh cục bộ sẽ có hai mức độ là đơn giản và phức tạp với những triệu chứng thay đổi theo cường độ mạnh dần.

- Động kinh cục bộ đơn giản: Vùng cơ chịu ảnh hưởng bởi cơn động kinh nhỏ, nằm ở tay, chân, mắt, miệng hoặc một vùng cơ nhỏ bất kỳ trên cơ thể. Cơn co giật nhẹ diễn ra nhanh trong vòng tối đa là 90 giây, người bệnh vẫn giữ được ý thức lúc bệnh khởi phát.

- Động kinh cục bộ phức tạp: Triệu chứng khá tương đồng với dạng đơn giản nhưng ở mức độ nặng hơn khiến người bệnh có thể bị mất đi một phần hoặc hoàn toàn ý thức ngắn hạn. Khi khởi phát bệnh, người mắc động kinh cục bộ phức tạp có thể bị co giật nửa người, cả cánh tay, chân kéo dài từ 2 – 5 phút. Nhiều trường hợp nặng hơn, tình trạng co giật có thể lan ra bên đối diện và toàn thân.

Động kinh toàn thể

Khi bị động kinh toàn thể, người bệnh sẽ gặp các tổn thương ở cả hai bên bán cầu não trái và phải dẫn đến tình trạng rối loạn hệ thống thần kinh trung ương rất nặng nề. Do đó, co giật sẽ diễn ra dữ dội hơn. Ngoài co giật toàn thân, động kinh toàn thể còn gây ra nhiều triệu chứng khác như:

- Động kinh co cứng – co giật (Tonic – Clonic seizures):

Đây là triệu chứng động kinh dễ dàng nhận biết nhất vì diễn ra rất dữ dội, khiến bệnh nhân vật vã, không kiểm soát được bản thân. Trong 10 – 20 giây đầu, toàn thân có hiện tượng co cứng không hoạt động được, bệnh nhân mất ý thức dần, khó thở, mắt trợn lớn và cơ mặt nhăn nhó. Tiếp đó, các cơn co giật theo nhịp xuất hiện trong 2 – 5 phút làm cơ thể mất kiểm soát, sùi bọt mép, người bệnh dễ cắn lưỡi, ngạt thở nếu không được sơ cứu đúng cách.

Sau khi lên cơn co giật, bệnh nhân thường bất tỉnh và không ghi nhớ được quá trình khởi phát bệnh. Nếu cơn co giật kéo dài từ 5 phút trở lên, người nhà nên cân nhắc đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để kiểm tra lại điện não đồ vì tình trạng bệnh đã ở mức độ nghiêm trọng.

- Động kinh co cứng hoặc co giật đơn thuần:

Theo các khảo sát, số bệnh nhân bị động kinh toàn thể dạng co cứng hay co giật đơn thuần rất thấp, chỉ rơi vào khoảng 1 – 2% trong tổng số bệnh nhân. Biểu hiện của tình trạng này là cơ thể chỉ bị cơ cứng hoặc co giật rồi trở về trạng thái bình thường, trong khi đó đa phần các bệnh nhân khác đều là co cứng rồi dẫn đến co giật.

- Động kinh vắng ý thức:

Dạng động kinh toàn thể này chủ yếu xuất hiện ở trẻ em vị thành niên hoặc trẻ nhỏ từ 5 – 10 tuổi. Biểu hiện của động kinh vắng ý thức rất khó nhận biết, diễn ra nhanh chỉ trong vòng 10 – 30 giây. Vì vậy nên chỉ đến khi vắng ý thức gây ra các hệ lụy khác bệnh nhân mới được đưa đi kiểm tra.

Khi khởi phát cơn vắng ý thức, bệnh nhân sẽ mất ý thức thoáng qua khoảng 10 – 30 giây, trong khoảng thời gian này họ sẽ ngừng lại tất cả các hoạt động, không còn khả năng nhận thức, ghi nhớ, tư duy… Tình trạng bệnh này làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình học tập, làm việc và cả đời sống sinh hoạt của người bệnh, tương lai của trẻ cũng bị ảnh hưởng rất nhiều.

- Động kinh rung giật cơ:

Mỗi khi khởi phát bệnh, cơ thể sẽ có các vùng hay nhóm cơ bị rung giật lên từng nhịp sau đó dừng lại ngay. Tình trạng này còn được gọi là “sốc điện”, tức xung điện diễn ra bất thường trong não.

- Mất trương lực cơ:

Mất trương lực cơ là một trong các triệu chứng phổ biến của động kinh toàn thể. Khi khởi phát, bệnh nhân mắc dạng động kinh này thường mất khả năng giữ thăng bằng, té ngã, mặt mơ màng, mí mắt sụp, đầu và phần trên cơ thể có xu hướng cúi về phía trước, khó cầm nắm… nhưng ý thích không bị mất đi.

Nguyên nhân gây bệnh động kinh

Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến động kinh, cụ thể là:

- Động kinh do di truyền: Trẻ em sinh ra trong gia đình có người thân, bố mẹ mắc động kinh sẽ có khoảng 5% khả năng bị di truyền bệnh. Ngoài ra, nguyên nhân gây động kinh chủ yếu ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ là chấn thương trước và sau sinh, quá trình lấy thai nhi ra ngoài, tổn thương do sức khỏe của mẹ không ổn định, nhiễm virus viêm màng não…

- Động kinh vì các yếu tố hóa học trong não bộ như sụt giảm nồng độ Na+, K+, Ca2+… hoặc rối loạn chuyển hóa.

- Mất cân bằng các chỉ số như Gamma aminobutyric acid – GABA và Glutamate. GABA là chất dẫn truyền thần kinh dạng ức chế, trong khi đó, Glutamate là chất dẫn truyền thần kinh dạng kích thích.

- Động kinh vì chấn thương sọ não: Đây là nguyên nhân gây nên bệnh giật kinh phong chủ yếu ở người trưởng thành. Chấn thương sọ não có thể vì tai nạn lao động, tai nạn giao thông, té ngã, va đập mạnh…

- Động kinh vì nhiễm khuẩn não: Các loại bệnh về não như viêm màng não, viêm màng não Nhật Bản, virus sởi… cũng tác động đến hệ thống thần kinh trung ương gây nên các cơn co giật.

- Động kinh vì thoái hóa não, suy giảm trí nhớ: Đây là nguyên nhân thường thấy ở nhóm người cao tuổi, thường là từ 60 trở lên.

Bệnh động kinh có nguy hiểm không?

Động kinh gây nên rất nhiều hệ lụy đến sức khỏe và thể trạng của người bệnh. Không chỉ nguy hiểm khi lên cơn co giật, bệnh không được điều trị thậm chí có thể gây nên tử vong vì đột quỵ. Ở các trường hợp sau đây, động kinh sẽ rất nguy hiểm cho người bệnh:

- Cơn co giật, co cứng làm mất ý thức của bệnh nhân dễ làm họ té ngã, sẽ rất nguy hiểm nếu đang đứng ở vị trí gập ghềnh, ở trên tầng cao.

- Trong trường hợp bệnh nhân đang nấu ăn, tắm, làm việc nhà… mà lên cơn co giật cũng khá nguy hiểm.

- Người bị bệnh co giật vì động kinh chắc chắn sẽ khó có thể điều khiển các phương tiện giao thông, không may khởi phát bệnh sẽ gây nên nguy hiểm cho bản thân lẫn mọi người xung quanh.

- Khi tham gia các hoạt động thể thao như bơi lội, cưỡi ngựa, chạy xe đạp… bệnh nhân động kinh cũng rất dễ lên cơn co giật, không đảm bảo an toàn.

Rối loạn tâm lý, cảm xúc

Theo nhiều nghiên cứu khác nhau, động kinh có thể gây nên các rối loạn về mặt cảm xúc và tâm lý ở người bệnh. Đa phần bệnh nhân bị giật kinh phong rất dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu, trầm cảm, tự kỷ thậm chí là tâm thần.

Giật kinh phong ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe người bệnh

Ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản

Đối với nam giới, thường xuyên lên các cơn co giật sẽ làm rối loạn cương dương, rối loạn cảm xúc, suy giảm khả năng tình dục… những điều này hoàn toàn có thể xảy ra ở cả nữ giới.

Ngoài ra, phụ nữ mắc bệnh động kinh sử dụng thuốc chống co giật thường xuyên có thể sinh ra thai nhi dị tật, giảm khả năng thụ thai…

Các phương pháp chẩn đoán chính xác động kinh

Dựa trên một số biểu hiện lâm sàng của cơn co giật, bác sĩ có thể đưa ra các chẩn đoán về động kinh. Để tìm ra các triệu chứng chính xác, người nhà bệnh nhân phải ghi chép lại quá trình diễn ra co giật, cơn đầu tiên diễn ra khi nào, bao lâu, có mất ý thức không, bệnh nhân có sốt không…

Từ các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân thực hiện nhiều phương pháp khác nhau để tìm ra chính xác dạng thức động kinh ở người bệnh. Cụ thể, các phương pháp được làm là chụp cộng hưởng não MRI, chụp CT cắt lớp điện tử, xét nghiệm tủy sống, đo điện não đồ, kiểm tra sóng nhọn…

Động kinh được điều trị như thế nào?

Sử dụng thuốc chống động kinh

Nhằm điều trị và kiểm soát các cơn co giật hay những biểu hiện của động kinh, đa phần các bệnh nhân đều được cho sử dụng thuốc mỗi ngày. Dùng thuốc chống động kinh được gọi là phương pháp điều trị nội khoa.

Giai đoạn đầu, mỗi bệnh nhân chỉ được cho phép sử dụng một loại thuốc duy nhất nhằm tìm ra loại phù hợp nhất, gây nên ít tác dụng phụ nhất. Trong giai đoạn tiếp theo, khi biểu hiện của bệnh đã được kiểm soát, liều lượng, tần suất sử dụng thuốc sẽ được giảm xuống. Sau 2 – 3 năm, các cơn co giật hay biểu hiện của bệnh không còn xuất hiện, bệnh nhân được cân nhắc cho ngưng dùng thuốc chống động kinh.

Không ít các trường hợp phản ứng lại với thuốc chống động kinh, cơ thể suy nhược, căng thẳng và mất ngủ làm hiệu quả trị bệnh không cao. Những bệnh nhân này sẽ được khuyến khích trị bệnh bằng phương pháp vật lý trị liệu.

Phẫu thuật não

Các trường hợp động kinh mà sử dụng thuốc không mang đến hiệu quả, tình trạng co giật vẫn xuất hiện, bệnh nhân có thể phải phẫu thuật não để cải thiện vấn đề. Phẫu thuật sẽ cắt bỏ đi vùng não được xác định là lý do tạo nên các rối loạn trong hệ thống thần kinh trung ương. Vì đây là phương pháp có rất nhiều rủi ro nên tỉ lệ thực hiện rất thấp.

Giật kinh phong là một trong các triệu chứng của động kinh. Hoặc hiểu đơn giản hơn giật kinh phong là động kinh ở dạng co cứng và co giật toàn thân. Đây là bệnh phổ biến nhưng tỉ lệ điều trị thành công lại rất cao.

Bổ trợ từ thảo dược đông y

Nhiều nghiên cứu được thực hiện không chỉ tại Việt Nam mà còn ở Hàn Quốc và Ấn Độ cho thấy kết quả khả quan trong phương pháp sử dụng thảo dược đông y nhằm bổ trợ sức khỏe, trí não cho bệnh nhân động kinh.

Trong đó, câu đằng, an tức hương được xem là những loại thuốc trong đông y có nhiều tác dụng tốt đối với hệ thần kinh của người thường xuyên lên cơn co giật.

An tức hương, câu đằng dồi dào các hoạt chất có khả năng an thần, giảm căng thẳng, ổn định các chuyển hóa, cân bằng các yếu tố hóa học… giúp ngăn ngừa co giật hiệu quả.

Các loại thảo mộc này còn giàu GABA – Chất dẫn truyền thần kinh dạng ức chế, khi thiếu hụt chất này, tỉ lệ co giật xuất hiện cao hơn. Vì vậy, bổ sung câu đằng hay an tức hương sẽ ổn định GABA giúp điều trị động kinh hiệu quả hơn.

Ưu điểm của phương pháp điều trị động kinh bằng đông y là không có tác dụng phụ, chi phí thấp, có thể sử dụng mỗi ngày bổ trợ theo thuốc tây y.

ĐÔNG Y TRỊNH GIA CHUYÊN ĐIỀU TRỊ BỆNH CO GIẬT ĐỘNG KINH BẰNG PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ GIA TRUYỀN

Kế thừa và phát huy trên cơ sở điều trị thực tiễn từ nhiều bệnh nhân, qua nhiều năm. Chúng tôi ngày càng hoàn thiện bài thuốc gia truyền điều trị bệnh động kinh ở người lớn và động kinh ở trẻ em. Hiện nay có tỷ lệ khỏi bệnh trên 95%.

Để biết chi tiết vui lòng liên hệ ngay để được tư vấn:

0378 041 262 lang y Bùi Thị Hạnh: Khu Đồng Mát, phường Tân An, Thị Xã Quảng Yên, Tỉnh Quảng Ninh.

0913 82 60 68 Trịnh Thế Anh: Số nhà 10/1/2 A đường 26, Phường Linh Đông, Thủ Đức, Thành Phố Hồ Chí Minh