Một trong những ứng dụng nổi bật nhất của trí tuệ nhân tạo AI trong y tế chính là hỗ trợ phát hiện dị tật não nhỏ (malformation) ở trẻ em mắc bệnh động kinh.
Ngày đăng: 02-10-2025
5 lượt xem
Dị tật não nhỏ và mối liên hệ với bệnh động kinh ở trẻ
Dị tật não nhỏ là sự bất thường trong quá trình phát triển của não bộ, có thể liên quan đến cấu trúc vỏ não, chất trắng hoặc các vùng chức năng quan trọng. Đây là căn bệnh thần kinh mạn tính ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển trí tuệ, hành vi và chất lượng cuộc sống của trẻ.
Ở trẻ em mắc động kinh, tỷ lệ phát hiện dị tật não nhỏ khá cao. Tuy nhiên, những tổn thương này thường rất khó phát hiện bằng mắt thường, kể cả với bác sĩ giàu kinh nghiệm. Đây chính là nguyên nhân khiến nhiều trường hợp động kinh kháng thuốc chưa được chẩn đoán chính xác để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Tỷ lệ phát hiện dị tật não nhỏ ở trẻ mắc động kinh khá cao
Nguyên lý hoạt động của AI trong phát hiện dị tật não nhỏ ở trẻ em mắc bệnh động kinh
Việc chẩn đoán dị tật não nhỏ ở trẻ mắc động kinh không hề dễ dàng. Nhiều tổn thương rất tinh vi, khó nhận diện trên phim MRI thông thường. Tuy nhiên, nhiều tổn thương có kích thước rất nhỏ, thậm chí chỉ bằng quả việt quất và thường ẩn sâu trong các nếp gấp não, khiến hình ảnh chụp cộng hưởng từ (MRI) thông thường khó phát hiện.
Chính vì vậy, sự ra đời của công nghệ AI phân tích hình ảnh não bộ đã mở ra hướng đi mới, giúp các bác sĩ phát hiện bệnh nhanh chóng, chính xác và cá nhân hóa điều trị.
Nhóm nghiên cứu do Tiến sỹ Emma Macdonald-Laurs, bác sỹ thần kinh nhi khoa tại Bệnh viện Nhi Hoàng gia Melbourne (Úc), dẫn đầu đã đào tạo công cụ AI trên hình ảnh não trẻ em để tìm kiếm những tổn thương này. Bà Macdonald-Laurs nhấn mạnh công cụ không thay thế bác sỹ, nhưng hỗ trợ bác sỹ “ghép các mảnh ghép” nhanh hơn, từ đó có thể đề xuất phẫu thuật cho những trường hợp phù hợp.
Kết quả thử nghiệm cho thấy hiệu quả ấn tượng: trong các nhóm bệnh nhân mắc loạn sản vỏ não và động kinh cục bộ, dù 80% trước đây có kết quả MRI bình thường, công cụ AI đã phát hiện tổn thương với độ chính xác 94% ở một nhóm và 91% ở nhóm khác, khi kết hợp phân tích cả MRI và PET.
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong y tế, đặc biệt là thị giác máy tính (computer vision) và học sâu (deep learning), cho phép hệ thống “đọc” và phân tích ảnh chụp cộng hưởng từ (MRI) với độ chính xác cao hơn so với phương pháp truyền thống. Trong bước tiếp theo, nhóm của Tiến sỹ Macdonald-Laurs tại Viện Nghiên cứu Trẻ em Murdoch dự kiến thử nghiệm công cụ này trong môi trường bệnh viện thực tế, trên các bệnh nhân mới chưa được chẩn đoán.
Công nghệ AI phát hiện dị tật não nhỏ ở trẻ em mắc động kinh
Quy trình để AI phát hiện di tật não nhỏ ở trẻ em mắc bệnh động kinh
- Thu thập dữ liệu MRI não bộ của trẻ mắc động kinh.
- Huấn luyện AI bằng mạng nơ-ron sâu để nhận diện mẫu hình tổn thương.
- So sánh với dữ liệu chuẩn của trẻ bình thường để phát hiện sự khác biệt dù rất nhỏ.
- Đưa ra gợi ý chẩn đoán cho bác sĩ: xác định vị trí, loại dị tật, mức độ nghiêm trọng.
Nhờ khả năng học từ hàng ngàn ca bệnh, AI có thể phát hiện những bất thường cực kỳ tinh vi, mà đôi khi mắt thường dễ bỏ sót.
Ưu điểm vượt trội của công nghệ AI trong chẩn đoán bệnh động kinh
Ứng dụng AI trong chẩn đoán dị tật não nhỏ ở trẻ mắc động kinh mang lại nhiều lợi ích rõ rệt như:
- Độ chính xác cao: AI có khả năng phân tích vi mô từng voxel trong ảnh MRI, giúp phát hiện tổn thương nhỏ mà bác sĩ khó nhận thấy.
- Tiết kiệm thời gian: Thay vì mất hàng giờ để phân tích, AI chỉ cần vài phút để đưa ra kết quả sơ bộ.
- Hỗ trợ quyết định điều trị: Nhờ phát hiện chính xác dị tật, bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, bao gồm thuốc hoặc phẫu thuật.
- Giảm tỷ lệ chẩn đoán sai: Đặc biệt quan trọng đối với những ca động kinh kháng thuốc.
- Cá nhân hóa y học: AI không thay thế bác sĩ mà đóng vai trò hỗ trợ, giúp đưa ra giải pháp điều trị riêng biệt cho từng trẻ.
AI giúp bác sĩ chẩn đoán chính các dị tật não nhỏ ở trẻ em mắc bệnh động kinh
Thực tiễn ứng dụng AI phát hiện dị tật não ở trẻ em mắc bệnh động kinh tại Việt Nam và thế giới
Nhiều trung tâm y khoa trên thế giới đã ứng dụng AI trong phát hiện dị tật não nhỏ ở bệnh nhân động kinh. Tại Mỹ và châu Âu, các hệ thống AI như DeepMedic, FCDNet đã chứng minh hiệu quả trong việc phát hiện FCD và các dị tật vỏ não khác. Ở châu Á, một số bệnh viện lớn tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc đã triển khai AI kết hợp MRI 3 Tesla để sàng lọc trẻ mắc động kinh.
Tại Việt Nam, dù còn mới mẻ, nhưng các bệnh viện tuyến trung ương đang bắt đầu nghiên cứu ứng dụng AI trong chẩn đoán hình ảnh, đặc biệt trong chuyên ngành thần kinh – nhi khoa.
Việc chẩn đoán chính xác dị tật não nhỏ ở trẻ em động kinh có ý nghĩa then chốt trong điều trị:
- Đối với trẻ kháng thuốc, AI giúp xác định tổn thương não để bác sĩ cân nhắc phẫu thuật cắt bỏ vùng gây động kinh.
- Đối với trẻ đáp ứng thuốc, AI giúp theo dõi tiến triển tổn thương não, từ đó điều chỉnh liều lượng phù hợp.
- Tăng cơ hội hòa nhập cộng đồng: Khi được điều trị sớm và đúng hướng, trẻ mắc động kinh có khả năng kiểm soát cơn tốt hơn, cải thiện nhận thức và học tập.
LIÊN HỆ ĐIỀU TRỊ BỆNH ĐỘNG KINH AN TOÀN VÀ HIỆU QUẢ TẠI ĐÂY
Một số hạn chế của việc sử dụng AI trong chẩn đoán dị tật não nhỏ ở trẻ mắc bệnh động kinh
Mặc dù có rất nhiều ưu điểm là nhưng việc ứng dụng công nghệ AI trong chẩn đoán dị tật não ở trẻ em mắc bệnh động kinh cũng gặp phải một số khó khăn như:
- Yêu cầu dữ liệu lớn và đa dạng: Hệ thống cần được huấn luyện trên hàng ngàn phim MRI chất lượng cao.
- Độ tin cậy: AI chỉ hỗ trợ chẩn đoán, không thể thay thế hoàn toàn bác sĩ.
- Chi phí triển khai: Công nghệ cao thường đòi hỏi đầu tư lớn về máy móc và hạ tầng CNTT.
- Cần khung pháp lý rõ ràng: Việc sử dụng AI trong y tế phải được quản lý để đảm bảo an toàn và đạo đức.
Tuy nhiên, trong thời gian tới, AI sẽ ngày càng hoàn thiện hơn trong việc chẩn đoán bệnh động kinh ở trẻ em nhờ:
- Kết hợp dữ liệu đa tầng: MRI, EEG, di truyền học và hồ sơ lâm sàng để tăng độ chính xác.
- Ứng dụng AI trên nền tảng đám mây: Cho phép các bệnh viện tuyến dưới truy cập và phân tích dữ liệu nhanh chóng.
- Phát triển hệ thống hỗ trợ phẫu thuật thông minh: Giúp bác sĩ xác định chính xác vùng cắt bỏ khi mổ cho trẻ bị động kinh kháng thuốc.
Điều trị bệnh động kinh ở trẻ em – Giải pháp toàn diện giúp trẻ hòa nhập cuộc sống
Điều trị bệnh động kinh ở trẻ em là một hành trình lâu dài, đòi hỏi sự phối hợp đa phương pháp chứ không chỉ dừng lại ở việc dùng thuốc chống động kinh. Nhiều trẻ mắc động kinh kháng thuốc hoặc có dị tật não nhỏ (microcephaly) thường khó kiểm soát cơn nếu chỉ áp dụng một phương pháp đơn lẻ. Vì vậy, xây dựng chiến lược toàn diện là yếu tố then chốt giúp trẻ kiểm soát cơn tốt hơn và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Trước hết, sự kết hợp giữa thuốc và can thiệp ngoại khoa là hướng điều trị quan trọng đối với những trẻ có tổn thương khu trú rõ ràng được phát hiện qua MRI và phân tích bằng AI. Trong một số trường hợp, phẫu thuật cắt bỏ vùng sinh cơn có thể giúp trẻ giảm đáng kể tần suất hoặc thậm chí hết hẳn cơn động kinh. Điều này không chỉ giúp cải thiện khả năng học tập, mà còn tạo điều kiện để trẻ tự tin hòa nhập xã hội.
AI giúp phát hiện ổ động kinh để việc phẫu thuật chính xác hơn
Song song với can thiệp y khoa, chế độ dinh dưỡng đặc biệt cũng mang lại hiệu quả rõ rệt. Chế độ ăn ketogenic hoặc Atkins cải tiến đã được chứng minh giúp giảm tần suất cơn động kinh ở nhiều trẻ em mắc bệnh động kinh. Khi kết hợp với liệu pháp tâm lý – giáo dục, trẻ có thể giảm lo âu, học cách ứng phó tốt hơn trong học tập và sinh hoạt hằng ngày.
Bên cạnh Tây y hiện đại, Đông y cũng ngày càng được áp dụng trong hỗ trợ điều trị bệnh động kinh ở trẻ em. Các bài thuốc thảo dược có tác dụng an thần, dưỡng tâm, ổn định hoạt động thần kinh, trong khi châm cứu và bấm huyệt giúp điều hòa khí huyết, cải thiện giấc ngủ và giảm căng thẳng. Khi kết hợp hài hòa giữa Đông – Tây y cùng lối sống lành mạnh, hiệu quả điều trị sẽ được nâng cao đáng kể.
Mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng với tốc độ phát triển công nghệ, AI chắc chắn sẽ trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ thần kinh – nhi khoa trong tương lai, giúp bác sĩ phát hiện nhanh các bất thường, giảm thiểu chẩn đoán sai và rút ngắn thời gian lựa chọn phác đồ điều trị. Nhờ đó, trẻ mắc động kinh có cơ hội tiếp cận các phương pháp can thiệp kịp thời và hiệu quả hơn.
ĐÔNG Y TRỊNH GIA CHUYÊN ĐIỀU TRỊ BỆNH CO GIẬT ĐỘNG KINH BẰNG PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ GIA TRUYỀN
Kế thừa và phát huy trên cơ sở điều trị thực tiễn từ nhiều bệnh nhân, qua nhiều năm. Chúng tôi ngày càng hoàn thiện bài thuốc gia truyền điều trị bệnh động kinh ở người lớn và động kinh ở trẻ em. Hiện nay có tỷ lệ khỏi bệnh trên 95%.
Để biết chi tiết vui lòng liên hệ ngay để được tư vấn:
0378 041 262 lang y Bùi Thị Hạnh: Khu Đồng Mát, phường Tân An, Thị Xã Quảng Yên, Tỉnh Quảng Ninh.
0913 82 60 68 Trịnh Thế Anh: Số nhà 10/1/2 A đường 26, Phường Linh Đông, Thủ Đức, Thành Phố Hồ Chí Minh
TÂM SỰ CỦA GIA ĐÌNH CÓ CON ĐIỀU TRỊ KHỎI BỆNH ĐỘNG KINH BẰNG ĐÔNG Y TRỊNH GIA
Gửi bình luận của bạn