Âm nhạc có thể giúp ngăn ngừa cơn động kinh như thế nào? Với chi phí thấp, an toàn và dễ áp dụng, đây là một liệu pháp dễ áp dụng tại nhà cho người bệnh động kinh.
Ngày đăng: 09-10-2025
17 lượt xem
Liệu pháp âm nhạc ngăn ngừa cơn động kinh như thế nào?
Từ ngàn xưa, âm nhạc đã được xem như “ngôn ngữ của tâm hồn”, có khả năng chạm đến những vùng sâu nhất của cảm xúc con người. Nhiều nghiên cứu hiện đại còn chỉ ra rằng, âm nhạc không chỉ mang lại cảm giác thư giãn mà còn có tác động tích cực đến hoạt động của não bộ – đặc biệt ở những người mắc bệnh động kinh.
Động kinh là bệnh lý thần kinh mạn tính do sự phóng điện bất thường trong não, gây nên các cơn co giật, mất ý thức hoặc rối loạn hành vi. Người bệnh thường phải dùng thuốc chống động kinh trong thời gian dài, tuy nhiên vẫn có khoảng 20–30% trường hợp kháng thuốc, khiến việc kiểm soát cơn trở nên khó khăn. Trong bối cảnh đó, việc tìm kiếm liệu pháp hỗ trợ an toàn và tự nhiên – như âm nhạc trị liệu – đang ngày càng được quan tâm, nhiều nghiên cứu đã chứng minh tác dụng của âm nhạc trong việc giảm co giật, cải thiện tâm trạng và ổn định hoạt động điện não.
Âm nhạc trị liệu (Music Therapy) là một phương pháp sử dụng âm thanh, giai điệu và nhịp điệu để kích thích các vùng chức năng của não, giúp điều hòa cảm xúc, giảm căng thẳng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe tinh thần lẫn thể chất.
Người bệnh có thể nghe nhạc thụ động (nghe và cảm nhận) hoặc chủ động (hát, chơi nhạc cụ, tham gia trị liệu nhóm). Các nhà khoa học nhận thấy rằng, âm thanh có thể ảnh hưởng đến sóng não, từ đó điều chỉnh hoạt động điện trong não bộ là yếu tố then chốt trong cơ chế sinh ra cơn động kinh.
Liệu pháp âm nhạc được chứng minh có liên quan đến giảm co giật do động kinh
Nghiên cứu khoa học về âm nhạc và bệnh động kinh
Khi chăm sóc cho các bệnh nhân, các bác sỹ tâm lý Mỹ đã tình cờ phát hiện ra âm nhạc là một phương pháp điều trị mới cho những người mắc bệnh động kinh, giúp họ chặn lại các cơn co giật. Sóng não của những người bị động kinh có nhiều điểm khác biệt so với người bình thường.
Dựa vào phản ứng của não người động kinh với âm nhạc, các nhà khoa học Mỹ đã phát triển một liệu pháp mới để điều trị bệnh động kinh. Âm nhạc có thể tác động với vùng não của người động kinh giúp họ ngăn ngừa các cơn co giật.
Nghiên cứu được thực hiện với những bệnh nhân động kinh thùy đỉnh - thùy thái dương, là dạng phổ biến nhất, chiếm tới 80% các trường hợp mắc bệnh động kinh trên thế giới. Các nhà nghiên cứu nhận thấy bộ não của người mắc bệnh động kinh sẽ xử lý thông tin về sóng âm nhạc trong cùng một vùng của não bộ gây ra các cơn co giật.
Chi tiết nghiên cứu
Có 21 bệnh nhân động kinh đã tham gia nghiên cứu này. Sóng não của họ sẽ được ghi lại khi họ nghe ngẫu nhiên một bản nhạc (Mozart’s Sonata in D Major, Andante Movement II và John Coltrane’s rendition of My Favorite Things) hoặc ở trong môi trường không tiếng động.
Kết quả, sóng não của những người bệnh được nghe nhạc sẽ cao hơn những người bệnh ở trong môi trường yên tĩnh. Sóng não của người bị bệnh động kinh có xu hướng đồng bộ với sóng âm, đặc biệt là ở thùy thái dương.
Bản nhạc Mozart nổi tiếng giúp ngăn ngừa cơn động kinh
Hiệu ứng “Mozart” nổi tiếng
Một trong những phát hiện đáng chú ý nhất là “hiệu ứng Mozart” – được ghi nhận từ thập niên 1990. Các nhà khoa học phát hiện rằng, khi bệnh nhân động kinh nghe bản “Sonata for Two Pianos in D Major, K.448” của Mozart, số lần xuất hiện sóng điện não bất thường giảm rõ rệt, thậm chí ở một số người, cơn động kinh giảm tần suất trong nhiều giờ sau đó.
Các nghiên cứu MRI (cộng hưởng từ chức năng) cho thấy, nhạc Mozart kích hoạt vùng vỏ não trước trán và hải mã, giúp tăng khả năng kiểm soát các tín hiệu thần kinh bất thường. Một số chuyên gia còn cho rằng nhịp điệu cân đối, cấu trúc hài hòa và âm thanh tần số trung bình của Mozart giúp ổn định mạng lưới thần kinh, hỗ trợ ngăn ngừa sự lan tỏa của cơn động kinh.
Nghiên cứu mở rộng
Không chỉ Mozart, các bản nhạc cổ điển khác hoặc âm nhạc có nhịp điệu nhẹ nhàng, đều đặn (chẳng hạn Baroque, nhạc thiền, nhạc sóng alpha) cũng được ghi nhận có tác dụng giảm tần suất động kinh, cải thiện giấc ngủ và tinh thần cho bệnh nhân động kinh. Một số thử nghiệm lâm sàng tại Nhật Bản và Ý cho thấy:
- Người bệnh nghe nhạc Mozart 1 giờ mỗi ngày, trong 6 tháng liên tục, có thể giảm tới 30–50% số cơn động kinh.
- Trẻ nhỏ nghe nhạc cổ điển trước khi ngủ ít bị kích thích thần kinh, dễ vào giấc và giảm cơn động kinh đột ngột trong đêm.
- Nghe nhạc kết hợp hít thở sâu và thiền nhẹ giúp tăng hiệu quả ổn định điện não hơn so với chỉ dùng thuốc đơn thuần.
Âm nhạc có thể ngăn ngừa sự xuất hiện cơn động kinh ở trẻ em
Cơ chế ngăn ngừa cơn động kinh bằng âm nhạc
Các chuyên gia thần kinh giải thích, âm nhạc có thể ngăn ngừa cơn động kinh qua nhiều cơ chế sinh học:
- Điều hòa sóng não: Âm nhạc có nhịp chậm, đều giúp đồng bộ hoạt động của các tế bào thần kinh, giảm hiện tượng phóng điện bất thường.
- Giảm hormone căng thẳng (cortisol): Căng thẳng là yếu tố dễ kích hoạt cơn động kinh. Nghe nhạc thư giãn giúp giảm lo âu, ổn định thần kinh giao cảm, từ đó hạn chế cơn
- Tăng dẫn truyền serotonin và dopamine: Đây là các chất dẫn truyền thần kinh giúp ổn định tâm trạng, cải thiện giấc ngủ và giảm nguy cơ khởi phát cơn động kinh về đêm.
- Kích thích vùng hải mã và thuỳ trán: Các vùng này có vai trò quan trọng trong kiểm soát cảm xúc và hoạt động điện não. Khi được kích hoạt đúng cách, chúng giúp ngăn chặn sự lan truyền của sóng điện bất thường trong não.
LIÊN HỆ ĐIỀU TRỊ BỆNH ĐỘNG KINH AN TOÀN VÀ HIỆU QUẢ TẠI ĐÂY
Cách áp dụng âm nhạc trong ngăn ngừa cơn động kinh
Lựa chọn loại nhạc phù hợp
- Nhạc Mozart, đặc biệt là K.448 và K.545, được khuyến khích nhất trong việc sử dụng âm nhạc ngăn ngừa cơn động kinh
- Nhạc không lời, âm thanh tự nhiên (tiếng suối, gió, mưa rơi) hoặc nhạc thiền cũng rất tốt.
- Tránh nhạc mạnh, tiết tấu nhanh, âm lượng cao, vì dễ gây kích thích thần kinh.
Thời gian và tần suất nghe
- Nghe 20–60 phút mỗi ngày, tốt nhất vào buổi sáng hoặc trước khi ngủ.
- Có thể nghe qua tai nghe nhẹ hoặc loa nhỏ, giữ âm lượng vừa phải.
Kết hợp thư giãn và hít thở
- Trong khi nghe nhạc, người bệnh động kinh nên hít thở sâu, thả lỏng cơ thể.
- Nếu có thể, kết hợp thiền hoặc yoga nhẹ nhàng để tăng khả năng điều hòa sóng não.
- Người bệnh nên ghi lại tần suất, thời điểm cơn động kinh và thời gian nghe nhạc, để đánh giá tác dụng sau vài tuần hoặc vài tháng.
Người bệnh động kinh nên kết hợp thiền và nghe nhạc để ngăn ngừa cơn động kinh
Một số lưu ý khi áp dụng âm nhạc để ngăn ngừa cơn động kinh
- Âm nhạc không thay thế thuốc điều trị: Đây là liệu pháp hỗ trợ, giúp giảm tần suất và cải thiện chất lượng sống, chứ không thể thay thuốc chống động kinh.
- Cần tham khảo ý kiến bác sĩ thần kinh trước khi thực hiện, đặc biệt ở trẻ nhỏ hoặc người có bệnh lý kèm theo.
- Nếu có cảm giác khó chịu, chóng mặt, hoặc nhức đầu khi nghe nhạc – nên dừng lại và thử loại nhạc khác nhẹ nhàng hơn.
Ngoài khả năng hỗ trợ ngăn ngừa cơn, âm nhạc còn mang lại nhiều lợi ích đáng kể:
- Cải thiện giấc ngủ, giảm tình trạng mệt mỏi sau cơn.
- Giảm lo âu, trầm cảm, giúp người bệnh tự tin hòa nhập cộng đồng.
- Tăng khả năng tập trung, trí nhớ và cảm xúc tích cực.
- Tạo cầu nối giao tiếp trong gia đình, giúp người thân cùng chia sẻ và đồng hành với bệnh nhân
Hiện nay, nhiều nhóm nghiên cứu đang phát triển ứng dụng di động giúp bệnh nhân động kinh nghe nhạc trị liệu cá nhân hóa. Các phần mềm này sử dụng AI và cảm biến EEG (điện não đồ) để theo dõi sóng não, từ đó chọn giai điệu phù hợp nhất cho từng người.
Trong tương lai, liệu pháp này có thể trở thành một phần của kế hoạch điều trị toàn diện, giúp người bệnh kiểm soát cơn tốt hơn, giảm phụ thuộc vào thuốc, và sống vui khỏe hơn.
Các nhà nghiên cứu tin rằng, phát hiện của họ cho thấy âm nhạc có thể sẽ trở thành một liệu pháp mới trong điều trị bệnh động kinh, kết hợp với phương pháp điều trị truyền thống để giúp ngăn ngừa co giật ở bệnh nhân bệnh động kinh. Ngoài ra, người bệnh cũng nên kết hợp các liệu pháp chữa bệnh Động kinh bằng Đông y để ngăn ngừa các cơn động kinh, co giật, giúp hỗ trợ điều trị hiệu quả.
ĐÔNG Y TRỊNH GIA CHUYÊN ĐIỀU TRỊ BỆNH CO GIẬT ĐỘNG KINH BẰNG PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ GIA TRUYỀN
Kế thừa và phát huy trên cơ sở điều trị thực tiễn từ nhiều bệnh nhân, qua nhiều năm. Chúng tôi ngày càng hoàn thiện bài thuốc gia truyền điều trị bệnh động kinh ở người lớn và động kinh ở trẻ em. Hiện nay có tỷ lệ khỏi bệnh trên 95%.
Để biết chi tiết vui lòng liên hệ ngay để được tư vấn:
0378 041 262 lang y Bùi Thị Hạnh: Khu Đồng Mát, phường Tân An, Thị Xã Quảng Yên, Tỉnh Quảng Ninh.
0913 82 60 68 Trịnh Thế Anh: Số nhà 10/1/2 A đường 26, Phường Linh Đông, Thủ Đức, Thành Phố Hồ Chí Minh
TÂM SỰ CỦA GIA ĐÌNH CÓ CON ĐIỀU TRỊ KHỎI BỆNH ĐỘNG KINH BẰNG ĐÔNG Y TRỊNH GIA
Gửi bình luận của bạn