Vì sao cha mẹ cần nhận biết sớm động kinh ở trẻ sơ sinh?

Hiểu đúng về bệnh động kinh ở trẻ sơ sinh

Ở trẻ sơ sinh, do não chưa phát triển hoàn chỉnh, các biểu hiện của cơn động kinh ở trẻ sơ sinh thường khác với người lớn và dễ bị bỏ sót. Theo thống kê y học, tỷ lệ mắc động kinh ở trẻ sơ sinh chiếm khoảng 1-3 trên 1.000 trẻ sinh sống, và có thể cao hơn ở trẻ sinh non hoặc có tiền sử tổn thương não khi sinh. Có nhiều yếu tố có thể dẫn đến động kinh ở trẻ sơ sinh, bao gồm:

- Thiếu oxy khi sinh: Tình trạng ngạt trong quá trình chuyển dạ làm tổn thương não, dẫn đến co giật sau sinh.

- Nhiễm trùng thần kinh trung ương: Viêm màng não, viêm não hoặc nhiễm trùng bào thai.

- Rối loạn chuyển hóa bẩm sinh: Hạ đường huyết, hạ canxi máu, rối loạn điện giải.

- Dị tật não bẩm sinh: Não nhỏ, bất thường cấu trúc, hoặc chảy máu trong não.

- Yếu tố di truyền: Một số hội chứng động kinh di truyền có thể khởi phát từ giai đoạn sơ sinh.

Bệnh động kinh ở trẻ sơ sinh thường dễ bị bỏ qua

Biểu hiện thường gặp động kinh ở trẻ sơ sinh

Các cơn động kinh ở trẻ sơ sinh rất đa dạng, đôi khi không điển hình như co giật toàn thân. Dưới đây là một số biểu hiện cha mẹ cần đặc biệt lưu ý:

 Cơn co giật toàn thân:

- Trẻ co cứng tay, chân, mặt nhăn lại, mắt trợn ngược.

- Một số bé có hiện tượng nín thở, tím tái quanh môi, sau đó khóc to hoặc ngủ li bì.

- Cơn thường kéo dài từ vài giây đến vài phút, có thể lặp lại nhiều lần trong ngày.

Cơn co giật cục bộ:

- Chỉ một bên tay hoặc chân của trẻ co giật nhẹ nhàng, theo nhịp đều.

- Mí mắt hoặc khóe miệng cũng có thể giật liên tục.

- Sau cơn, trẻ có thể mệt, thở nhanh hoặc ngừng bú tạm thời.

Cơn co giật cơ ở trẻ sơ sinh thường dễ bị nhầm lẫn

 Cơn giật cơ :

- Trẻ xuất hiện những cử động giật đột ngột như bị “giật mình”, nhưng lặp đi lặp lại nhiều lần và không do kích thích bên ngoài.

- Có thể xảy ra khi trẻ đang ngủ hoặc đang bú.

Cơn vắng ý thức: 

- Trẻ đột ngột dừng mọi hoạt động, ánh mắt đờ đẫn, không phản ứng với âm thanh hoặc gọi tên.

- Cơn chỉ kéo dài 5–10 giây, sau đó trẻ trở lại bình thường, nên rất dễ bị bỏ qua.

Cơn co giật tinh vi: 

Đây là dạng động kinh điển hình ở trẻ sơ sinh với những biểu hiện rất khó nhận biết, cụ thể như:

- Mắt đảo liên tục sang một bên.

- Môi mấp máy như đang bú.

- Tay chân duỗi nhẹ, ngón tay co quắp.

- Có thể kèm rối loạn nhịp thở, tím môi

- Loại này rất dễ nhầm với phản xạ tự nhiên của trẻ, cần ghi hình hoặc theo dõi điện não đồ để chẩn đoán chính xác.

- Cơn co giật sơ sinh lành tính: Thường xảy ra vào khoảng ngày thứ 5 sau khi trẻ chào đời mà tỉ lệ mắc đa số là ở bé trai. Dấu hiệu điển hình của cơn co giật sơ sinh lành tính là những cơn giật cơ ở tay hoặc chân từ bên này cơ thể sang bên đối diện, kéo dài khoảng 30 giây, sau đó trẻ có thể ngủ gà. Cơn co giật sơ sinh lành tính ít khi phát triển thành bệnh động kinh, tuy nhiên ở một số trẻ sẽ bị chậm nói, chậm phát triển về tâm lý, dễ bị co giật khi sốt cao.

- Cơn co thắt ở trẻ sơ sinh, xảy ra khi bé được 4-8 tháng. Có 3 dấu hiệu của cơn co thắt điển hình ở trẻ sơ sinh là cơn giật cơ với triệu chứng trẻ gật điều liên tục về phía trước, chân và tay co vào ngực; cơn giật cơ duỗi ở trẻ với dấu hiệu trẻ ngửa đầu ra sau, hai tay nắm chặt, hai chân duỗi cứng và cơn co giật hỗn hợp có biểu hiện đầu ngữa ra sau, hai chân và tay co về phía trước. Dạng co thắt ở trẻ sơ sinh thường hết sau khi trẻ đã lớn, nhưng có không ít trường hợp phát triển thành các dạng động kinh khác, vì vậy nếu phát hiện ra dấu hiệu bất thường ở trẻ thì cha mẹ nên đưa trẻ đi khám kịp thời.

Cơn co thắt ở trẻ sơ sinh dễ tiến triển thành các dạng động kinh khác

Các biểu hiện dễ nhầm với động kinh ở trẻ sơ sinh

Không phải tất cả cơn co giật hay run rẩy đều là động kinh. Có nhiều biểu hiện sinh lý hoặc bệnh lý khác tương tự động kinh mà cha mẹ cần phân biệt.

 Phản xạ giật mình (phản xạ Moro)

- Xuất hiện khi trẻ bị tiếng động lớn hoặc thay đổi tư thế đột ngột.

- Trẻ dang tay, cong lưng, co chân rồi lại thu người về.

- Đây là phản xạ hoàn toàn bình thường, thường mất dần sau 3–4 tháng.

Run sinh lý

- Trẻ có thể run tay chân nhẹ khi đói, lạnh hoặc bị kích thích.

- Cơn run ngắn, dừng lại khi chạm nhẹ vào tay chân bé, không kèm thay đổi ý thức.

- Không cần điều trị, chỉ cần giữ ấm và cho trẻ bú đủ.

Co giật do hạ đường huyết hoặc hạ canxi

- Thường xảy ra ở trẻ sinh non, nhẹ cân, hoặc bú kém.

- Biểu hiện: run rẩy, co giật nhẹ, da tái, khóc yếu, bú kém.

- Đây không phải động kinh thực thụ, nhưng nếu kéo dài có thể gây tổn thương não.

Cử động bất thường do trào ngược dạ dày

- Trẻ có thể uốn người, cong lưng, rướn cổ do khó chịu khi trào ngược.

- Dễ nhầm với co giật cục bộ, nhưng trẻ vẫn tỉnh táo, mắt nhìn bình thường, không tím tái.

Một số bệnh lý dễ bị nhầm với động kinh ở trẻ sơ sinh

Khi nào cần đưa trẻ đi khám để chẩn đoán chính xác động kinh?

Cha mẹ nên đưa trẻ sơ sinh đến bác sĩ chuyên khoa thần kinh nhi ngay nếu nhận thấy:

- Cơn co giật lặp lại nhiều lần, không theo phản xạ rõ ràng.

- Trẻ có dấu hiệu tím tái, ngừng thở, nôn trớ sau cơn.

- Cử động mắt, môi, tay chân lặp đi lặp lại không kiểm soát.

- Trẻ chậm phát triển vận động, phản ứng kém, bú kém.

Bác sĩ sẽ chỉ định điện não đồ (EEG), chụp MRI não, xét nghiệm máu hoặc kiểm tra chuyển hóa để xác định nguyên nhân và mức độ tổn thương.

Đo điện não đồ để chẩn đoán chính xác động kinh ở trẻ sơ sinh

Hướng điều trị và chăm sóc trẻ bị động kinh sơ sinh

Điều trị y khoa

- Thuốc chống co giật: Như phenobarbital, levetiracetam… được sử dụng tùy tình trạng cụ thể.

- Điều trị nguyên nhân: Nếu do nhiễm trùng, hạ đường huyết hoặc rối loạn điện giải, cần xử lý nguyên nhân trước.

- Theo dõi lâu dài: Một số trẻ có thể hết cơn hoàn toàn khi lớn lên, nhưng cần theo dõi định kỳ để phòng tái phát.

 Chăm sóc trẻ sơ sinh bị động kinh tại nhà

Khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị động kinh tại nhà, phụ huynh nên quan sát kỹ các biểu hiện bất thường như co giật nhẹ, mắt nhìn cố định, run tay chân theo nhịp… và ghi lại thời gian - tần suất để báo cho bác sĩ. Trong trường hợp trẻ lên cơn, cha mẹ cần giữ bình tĩnh, đặt trẻ nằm nghiêng an toàn, không nhét bất cứ vật gì vào miệng và không cố gắng ghì trẻ. Sau cơn, tiếp tục theo dõi nhịp thở, màu da và gọi cấp cứu nếu trẻ tím tái hoặc kéo dài hơn 5 phút.

Trong sinh hoạt hằng ngày, cha mẹ cần tạo môi trường yên tĩnh, tránh kích thích mạnh như tiếng ồn lớn, ánh sáng chớp nháy vì có thể gây khởi phát cơn động kinh. Trẻ sơ sinh cũng cần được ngủ đủ giấc; thiếu ngủ là một trong những yếu tố dễ làm bệnh nặng hơn.

Bên cạnh đó, cha mẹ nên duy trì chế độ dinh dưỡng phù hợp, cho trẻ bú mẹ đầy đủ để tăng sức đề kháng. Chăm sóc trẻ sơ sinh bị động kinh tại nhà đúng cách sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng và hỗ trợ trẻ phát triển khỏe mạnh hơn trong giai đoạn đầu đời.

LIÊN HỆ ĐIỀU TRỊ BỆNH ĐỘNG KINH AN TOÀN VÀ HIỆU QUẢ TẠI ĐÂY

Phòng ngừa và phát hiện sớm động kinh ở trẻ sơ sinh

- Chăm sóc thai kỳ tốt: Mẹ cần khám thai định kỳ, kiểm soát huyết áp, đường huyết, phòng ngừa nhiễm trùng trong thai kỳ.

- Tránh sinh ngạt: Bảo đảm điều kiện sinh an toàn, xử trí kịp thời các ca đẻ khó.

- Theo dõi kỹ sau sinh: Nếu trẻ sinh non, nhẹ cân, bị vàng da kéo dài hoặc nhiễm trùng, cần giám sát thần kinh thường xuyên.

- Giáo dục sức khỏe cộng đồng: Nâng cao hiểu biết của cha mẹ về các biểu hiện động kinh và tương tự động kinh để kịp thời phát hiện.

Nhận biết sớm biểu hiện động kinh ở trẻ sơ sinh và phân biệt với các dấu hiệu tương tự là bước quan trọng giúp cha mẹ chủ động bảo vệ sức khỏe con. Mặc dù không phải mọi cơn run hay giật đều là bệnh lý, nhưng việc quan sát kỹ, ghi nhận đầy đủ và đưa trẻ đi khám chuyên khoa thần kinh khi có dấu hiệu bất thường sẽ giúp can thiệp sớm, hạn chế nguy cơ tổn thương não và chậm phát triển. Hãy luôn đồng hành cùng bác sĩ để mang lại cho trẻ một khởi đầu khỏe mạnh và an toàn nhất.

ĐÔNG Y TRỊNH GIA CHUYÊN ĐIỀU TRỊ BỆNH CO GIẬT ĐỘNG KINH BẰNG PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ GIA TRUYỀN

Kế thừa và phát huy trên cơ sở điều trị thực tiễn từ nhiều bệnh nhân, qua nhiều năm. Chúng tôi ngày càng hoàn thiện bài thuốc gia truyền điều trị bệnh động kinh ở người lớn và động kinh ở trẻ em. Hiện nay có tỷ lệ khỏi bệnh trên 95%.

Để biết chi tiết vui lòng liên hệ ngay để được tư vấn:

0378 041 262 lang y Bùi Thị Hạnh: Khu Đồng Mát, phường Tân An, Thị Xã Quảng Yên, Tỉnh Quảng Ninh.

0913 82 60 68 Trịnh Thế Anh: Số nhà 10/1/2 A đường 26, Phường Linh Đông, Thủ Đức, Thành Phố Hồ Chí Minh

TÂM SỰ CỦA GIA ĐÌNH CÓ CON ĐIỀU TRỊ KHỎI BỆNH ĐỘNG KINH BẰNG ĐÔNG Y TRỊNH GIA