Trẻ sơ sinh hay gồng người và co cứng chân tay có phải là biểu hiện động kinh không?

Vì sao trẻ sơ sinh hay vặn mình, gồng mình, co cứng chân tay?

Theo các nghiên cứu và khảo sát trên trẻ sơ sinh, sau khi chào đời khoảng vài tháng tuổi, hiện tượng co cứng tay chân, gồng người xảy ra vô cùng phổ biến, đa phần số ca đều là lành tính. Tuy nhiên, không phải trẻ sơ sinh nào khi gồng người, co cứng chân tay hay co giật lành tính, một số trường hợp có biểu hiện của bệnh lý, trong đó có động kinh. Vậy nguyên nhân gì khiến trẻ sơ sinh bị gồng người, co cứng chân tay? Như thế nào là lành tính và biểu hiện nào là trường hợp bị động kinh?

Theo các chuyên gia, một số trường hợp trẻ sơ sinh bị gồng người, co cứng tay chân xuất phát từ việc chưa tương thích với môi trường bên ngoài tử cung của mẹ. Bác sĩ thần kinh giải thích rằng, lúc này, các tế bào trong hệ thống thần kinh trung ương của trẻ chưa được biệt hóa, võ não và các nếp vân chưa thực sự phát triển một cách toàn diện, tối ưu nhất với môi trường bên ngoài. Lúc này, trẻ sơ sinh sẽ có biểu hiện múa vờn, quơ tay quơ chân thường xuyên, võ não có xu hướng lan tỏa các kích thích.

Bên cạnh nhóm trẻ sơ sinh bị co cứng, gồng người lành tính trên, một số bắt nguồn vì một số bệnh như động kinh, chứng bệnh về não, nhiễm trùng não…

Biểu hiện sinh lý bình thường khi trẻ sơ sinh hay vặn mình

Dưới đây được xem là các trường hợp mà trẻ sơ sinh gồng người, co cứng chân tay, vặn người không liên quan đến động kinh, chỉ là các cơn co giật lành tính:

- Môi trường nhiều tiếng ồn, âm thanh loạn xạ không thể ngủ, nghỉ ngơi.

- Do đói: Một số nghiên cứu phát hiện rằng trong lúc đói, dung tích dạ dày của trẻ sơ sinh rất bé từ 30 đến 35ml, trẻ từ 3 tháng sẽ là 100ml, trẻ 12 tháng là 250ml. Chính vì vậy mà mỗi lần đói, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ bú được rất ít, nên rất thường xuyên đói và bú sữa mẹ 2 – 3 giờ một lần. Khi không được cung cấp đủ nhu cầu sữa và bị đói lâu, trẻ sơ sinh sẽ có biểu hiện vặn người, co cứng tay chân nhưng sau khi no sẽ hoàn toàn biến mất. Chính vì vậy, bố mẹ nên lưu ý, hạn chế cho trẻ đói, cứ 2 – 3 giờ là cho con bú một lượng sữa nhất định để bé phát triển tốt nhất.

- Rặn tiểu, rặn đại tiện: Với trẻ sơ sinh, hệ tiêu hóa và bài tiết vẫn còn rất non nớt, bởi vì vậy mà mỗi khi đi vệ sinh, cơ thể sẽ cảm thấy khác biệt, để đưa phân ra ngoài đường hậu môn, trẻ thường có biểu hiện co gấp, co cứng và gồng người, đây là biểu hiện rất bình thường. Do đó, nếu con có triệu chứng tương tự, bạn đừng lo lắng vì không có gì đáng ngại diễn ra.

- Môi trường không thoải mái: Lấy ví dụ như tình trạng tã ướt, quần dính phân, nơi nằm bị ẩm ướt cũng làm cho trẻ sơ sinh có xu hướng vặn mình, gồng người lê nhằm tránh khỏi cảm giác khó chịu. Trẻ từ 1 tuổi trở lên sẽ có thể đứng, ngồi, đi khỏi nơi gây cho chúng khó chịu nên sẽ không còn dấu hiệu gồng người, vặn mình nữa.

- Mẹ quấn khăn chật chội cũng là một nguyên nhân khiến trẻ có xu hướng vận động chân tay nhiều hơn, gồng người, vặn mình nhằm thoát ra khỏi tình trạng làm cơ thể khó chịu.

- Tiếng ồn, ánh sáng chói vào mắt, thời tiết quá nóng hay quá lạnh cũng làm trẻ sơ sinh có các biểu hiện như gồng người, co cứng tay chân. Nhưng những trường hợp này đều là lành tính, không liên quan đến co giật động kinh.

 

Cần phân biệt các phản xạ bình thường và triệu chứng động kinh ở trẻ sơ sinh

Biểu hiện bệnh lý khi trẻ sơ sinh hay gồng người, co cứng tay chân

Khi trẻ sơ sing liên tục xuất hiện tình trạng gồng người, co cứng tay chân, trẻ có thể mắc các bệnh lý sau đây, bố mẹ cần đưa bé đến bệnh viện để kiểm tra ngay.

- Tình trạng lượng canxi thấp trong máu: Đây còn được gọi là chứng hạ canxi trong máu, ở người lớn hay trẻ sơ sinh, thiếu hụt canxi đều làm cơ thể co cứng, co giật, gồng người. Trẻ sau khi sinh được vài tháng tuổi mà gặp biểu hiện hạ canxi thường khó ngủ, vặn người và gồng mình trong lúc ngủ, cơ thể tiết mồ hôi nhiều hơn, nôn ói, nấc, rụng tóc và quấy khó suốt ngày.

- Một số bệnh lý về da liễu trong ngày hè oi ả cũng làm trẻ bị gồng người, vặn mình và co cứng chân tay.

- Có thể là biểu hiện của động kinh ở trẻ sơ sinh.

Làm thế nào để xách định động kinh ở trẻ sơ sinh?

Trước các biểu hiện bất thường của trẻ, bố mẹ chắc chắn sẽ rất lo lắng vì không biết bé có mắc phải các bệnh lý gì nguy hiểm hay không? Để xác nhận được rõ nguyên nhân, tình trạng gồng người, co cứng tay chân có phải là lành tính hay không, cách chính xác nhất vẫn là đến ngay cơ sở y tế, chuyên khoa thần kinh để thực hiện các kiểm tra cần thiết.

Đối với các trường hợp mà trẻ sinh thiếu tháng, trẻ sơ sinh cân nặng thấp còi, trẻ bị ngạt và lấy thai bằng các dụng vụ hỗ trợ… Đồng thời, trẻ sinh ra từ bố mẹ hay người thân trong gia đình có người từng điều trị động kinh lại càng phải sớm kiểm tra động kinh hơn nữa vì tỉ lệ di truyền hay mắc bệnh này hoàn toàn có thể xảy ra.

Tóm lại, rất khó để xác định các cơn co giật nhẹ, gồng người, co cứng tay chân ở trẻ sơ sinh ngoại trừ lúc đi vệ sinh là lành tính hay do bệnh lý bằng mắt thường, phỏng đoán từ bố mẹ, người thân trong gia đình. Vì vậy, phương pháp an toàn nhất chính là đến cơ sở y tế, bệnh viện để thực hiện các xét nghiệm, chụp não bộ, đo điện não sao cho phù hợp.

Mẹ nên làm gì khi trẻ sơ sinh hay vặn mình?

Khi phát hiện thấy con có những biểu hiện bất thường như gồng người, co cứng chân tay hay xuất hiện các cơn co giật nhẹ ở trẻ em, bố mẹ hãy sớm thực hiện các biện pháp sau đây:

- Kiểm tra xem trẻ sơ sinh có đang đói, có đang đi vệ sinh, có tè dầm, nhiệt đồ phong có quá cao hay quá thấp hay không… Nếu nằm trong các trường hợp này, chắc chắn, bạn sẽ yên tâm hơn.

- Nếu trẻ sơ sinh bị co cứng chân tay, gồng người mà không nằm trong các trường hợp lành tính, cơ thể lại có các biểu hiện như chán bú, nôn ói, đổ nhiều mồ hôi… hãy đưa con đến kiểm tra tại bệnh viện.

- Bổ sung cho trẻ sơ sinh đầy đủ các chất như canxi, vitamin D để hạn chế tái phát tình trạng co cứng chân tay hay gồng người.

- Tắm nắng cho trẻ sơ sinh để hạn chế thiếu hụt canxi trong máu, mẹ nên ăn đầy đủ chất dinh dưỡng để trẻ có thể hấp thụ đầy đủ thông qua sữa mẹ.

- Cứ 2 – 3 giờ là cho trẻ bú sữa, trẻ em dưới 6 tháng tuổi nên được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ.

- Khi cơ thể trẻ sơ sinh bị co cứng chân tay, co giật nhẹ hay gồng người, bố mẹ không nên làm theo các mẹo dân gian vì như vậy vô cùng nguy hiểm, có thể sẽ ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của trẻ.

- Nên đưa con đến bệnh viện để kiểm tra nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Những cơn co giật thường gặp ở trẻ sơ sinh và dấu hiệu nhận biết

Co giật sơ sinh lành tính: Ngày thứ 5 sau sinh

Dấu hiệu để nhận biết sớm tình trạng co giật sơ sinh lành tính chính là bàn chân, ngón chân, bàn tay hay ngón tay có biểu hiện giật nhẹ nhưng không co cứngg. Trong lúc giật có biểu hiện ngừng thở vài giây, cơn co giật có thể kéo dài từ 20 – 30 giây. Một số trẻ có xu hướng co giật một bên cơ thể, sau đó lan rộng ra bên còn lại, sau cơn, trẻ bị ngủ gà, cơ mềm hơn trong vài ngày, thậm chí là giảm trương lực.

Đối với nhóm trẻ sơ sinh bị co giật lành tính trong 5 tháng đầu, kết quả đo điện não đồ chắc chắn sẽ bình thường, tuy nhiên trẻ có xu hướng chậm nói, chậm đi hơn các trẻ khỏe mạnh khác.

Hội chứng co thắt ở trẻ sơ sinh: Khởi phát lúc trẻ 4 – 8 tháng tuổi

Trong nhóm hội chứng co thắt ở trẻ sơ sinh, có 3 dạng chính là co giật co gấp, co giật cơ duỗi và cơn giật hỗn hợp với mô tả cụ thể như sau:

Với cơn co giật co gấp, trẻ sơ sinh đột ngột cuối gập đầu về phía trước từ 10 – 20 lần theo nhịp liên tục, chân tay co cứng vào ngực, cơ cứng lại;

Với con giật cơ duỗi, phần đầu của trẻ sơ sinh có xu hướng ngửa ngược ra phía sau, cơ thể thì ưỡn ra, hai tay nắm rất chặt với chân duỗi thẳng nhưng cứng;

Với cơn giật hỗn hợp, trẻ có xu hướng ngửa đầu ra phía sau, co cứng chân tay về phía trước, tình trạng này thường xảy ra sau bữa ăn, đến 5 tuổi là hoàn toàn biến mất. Tuy nhiên, một số ít trường hợp bố mẹ lơ là nên dễ tiến triển thành động kinh mãn tính.

Cần nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh động kinh ở trẻ sơ sinh

Động kinh cơn lớn: Bất kỳ ngày tuổi nào

Trong trường hợp, trẻ sơ sinh bị co cứng chân tay, gồng người vì co giật động kinh, bé sẽ kèm theo các biểu hiện như đột nhiên gào khóc, la ới hay thét lên. Kèm theo đó, da dẻ, mặt mày tím tái vì hô hấp suy yếu, mắt trợn ngược, nhìn chằm chằm và chảy nhiều nước dãi. Lúc này, toàn cơ thể cũng co cứngg bất thường.

Khi lên cơn co giật, trẻ sơ sinh không còn ý thức, không phản ứng lại tiếng kêu từ người xung quanh. Có thể cắn vào lưỡi, đi vệ sinh không kiểm soát trong cơn.

Co giật sơ sinh có yếu tố gia đình: Ngày thứ 2,3 sau sinh, đôi khi là ngày 21 hoặc 1 – 3 tháng tuổi

Một số trẻ sinh ra trong gia đình có người thân từng mắc động kinh, nhất là bố mẹ sẽ gặp phải tình trạng co giật sơ sinh có yếu tố gia đình. Lúc này, cơ thể trẻ có xuất hiện các cơn co giật cơ nhỏ, đôi khi không thở được. Các cơn co giật cơ kéo dài trong 1 – 3 phút mới dừng lại.

Nguyên nhân gây co giật ở trẻ sơ sinh theo từng độ tuổi

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra co giật, co cứng và gồng người ở trẻ em, trẻ sơ sinh. Nếu trong trường hợp là vì động kinh, trẻ em có thể gặp phải các vấn đề như:

- Sinh ra từ cơ thể người mẹ nhiễm độc chì, sốc thuốc, thiếu dinh dưỡng…

- Sinh ra thiếu tháng, cân nặng dưới 2000gr.

- Mắc một số các bệnh về nhiễm khuẩn não bộ như viêm màng não, viêm màng não Nhật Bản.

- Trẻ bị sốt co giật nhiều lần liên tục trong thời gian ngắn.

- Trẻ sinh ra với phương pháp dùng kẹp, nẹp, dùng dụng cụ y tế lấy thai vô tình làm tổn thương não bộ.

- Thai nhi bị tổn thương não khi còn trong bụng mẹ, mẹ bị tai nạn, thiếu oxy…

Điều trị động kinh ở trẻ sơ sinh như thế nào?

Đối với bệnh nhân động kinh là trẻ em từ 5 tuổi trở lên, xác định và điều trị động kinh có phần dễ dàng hơn, nhưng với trẻ sơ sinh thì lại khác. Nguyên nhân đầu tiên là bởi vì trẻ sơ sinh có cơ thể yếu ớt, thậm chí các biểu hiện của co giật động kinh không xuất hiện nhiều nên người thân không để ý đến để phát hiện sớm. Chính vì vậy mà việc điều trị gặp nhiều trở ngại hơn. Tuy nhiên, nếu kết quả chẩn đoán cho thấy trẻ sơ sinh mắc động kinh, bác sĩ sẽ đưa ra nhiều phương pháp điều trị phù hợp.

Sử dụng thuốc kháng co giật

Hầu hết bệnh nhân sau khi được chẩn đoán động kinh đều được cho áp dụng phương pháp điều trị nội khoa tức là uống thuốc chống co giật mỗi ngày, điều này cũng xảy ra với trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, các loại thuốc được kê cho trẻ sơ sinh sẽ được các bác sĩ chuyên khoa lưu ý kỹ lưỡng, đảm bảo an toàn cho cơ thể non nớt và yếu ớt.

Thuốc kháng co giật sẽ duy trì sự ổn định trong các chuyển hóa, duy trì hoạt động bền vững cho hệ thần kinh trung ương giúp não bộ không bất thường nữa, nhờ đó đẩy lùi các dấu hiệu của động kinh.

Động kinh là bệnh mãn tính cần được điều trị càng sớm càng tốt, để kéo dài, trẻ em sẽ chịu nhiều ảnh hưởng trong tương lai, suy giảm trí tuệ, kém thông minh, chậm nói, tiếp thu kém…

Sử dụng thảo dược đông y điều trị bệnh động kinh

Trong vòng 24 tháng tuổi, trẻ em nên được duy trì cho bú sữa mẹ, đây là nguồn cung cấp dinh dưỡng chính của chúng. Cải thiện nguồn dinh dưỡng, bổ sung các chất cần thiết cũng là cách hạn chế co giật, co cứng chân tay hay gồng người vì động kinh ở trẻ sơ sinh. Mẹ cần có chế độ dinh dưỡng giàu chất kháng co giật, an thần, trấn tĩnh hệ thần kinh như an tức hương, cau đằng, rau đắng biển, lá khổ qua rừng…

Tất nhiên, mọi loại thuốc đông y, nguyên liệu tự nhiên nào mà mẹ bỉm sử dụng trong suốt giai đoạn cho con bú đều phải có sự đồng ý của bác sĩ chuyên môn cao.

Hầu hết các trường hợp trẻ sơ sinh hay gồng người, co cứng chân tay đều không liên quan đến động kinh. Chỉ các trường hợp kèm theo nhiều dấu hiệu bất thường và có kết quả đo điện não bộ không ổn định mới có tỉ lệ mắc động kinh cao.

ĐÔNG Y TRỊNH GIA CHUYÊN ĐIỀU TRỊ BỆNH CO GIẬT ĐỘNG KINH BẰNG PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ GIA TRUYỀN

Kế thừa và phát huy trên cơ sở điều trị thực tiễn từ nhiều bệnh nhân, qua nhiều năm. Chúng tôi ngày càng hoàn thiện bài thuốc gia truyền điều trị bệnh động kinh ở người lớn và động kinh ở trẻ em. Hiện nay có tỷ lệ khỏi bệnh trên 95%.

Để biết chi tiết vui lòng liên hệ ngay để được tư vấn:

0378 041 262 lang y Bùi Thị Hạnh: Khu Đồng Mát, phường Tân An, Thị Xã Quảng Yên, Tỉnh Quảng Ninh.

0913 82 60 68 Trịnh Thế Anh: Số nhà 10/1/2 A đường 26, Phường Linh Đông, Thủ Đức, Thành Phố Hồ Chí Minh